شرکت افق ره روشن

معرفی جایگزینی برای شیرین‌کننده‌های مصنوعی با افزایش عملکرد گیاه استویا

محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی موفق به افزایش عملکرد کمی و کیفی محصول در کشت گیاه استویا شدند و به گفته آنها با تولید انبوه، این گیاه می‌تواند منبع طبیعی برای تولید شیرین‌کننده‌های جایگزین قند و شکر شود.

به گزارش ایسنا، دکتر فواد مرادی، عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری طرح، میـزان مجاز شـکر مصرفـی بـرای هر فرد را حدود 18.5 کیلوگرم در سـال دانست و گفت: این در حالی است کـه سرانه مصرف شکر در ایران حدود 29 کیلوگرم است. این سرانه بالای مصرف قند و شکر عمده علت گسترش بیماری دیابت در کشور به شمار می‌رود.

وی خاطرنشان کرد: موثرترین راه برای کاهش مصرف قند و شکر جایگزین کردن شیرین‌کننده‌های طبیعی از جمله "اسـتویوزاید" است که به کمک توسعه تکنیک‌های بیوتکنولـوژی و نانوتکنولوژی به نحوی کاملا اقتصادی از استویا اسـتخراج و اسـتحصال می‌شود.

به گفته این محقق، استویا گیاهی بومی آمریکای جنوبی است که به علت دارا بودن شیرین‌کننده‌های بدون کالری و فاقد شکر در دنیا مورد توجه قرار گرفته و اخیرا در مناطقی از ایران نیز کشت می‌شود.

مرادی، علت شیرینی برگ‌های استویا را وجود مواد "استویوزاید" و "ربودیوزاید" دانست که جایگزینی مناسب برای قندهای تصفیه شده است و اظهار کرد: شـیرین‌کنندگـی ایـن ماده 300 تـا 350 برابـر شـکر و بـدون کالـری فاقد هر گونـه عـوارض جانبـی اسـت. ضمن آنکه این شیرین‌کننده طبیعی، اثرات سوء و محدودیت‌های مصرف قندهای مصنوعی مانند "آسپارتام"، "سدیم"، "ساخارین" و "سیکلامات" را ندارد.

عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، ادامه داد: عصاره استویا قادر است از تخریب و افزایش حجم ساختارهای کلیوی در بیماران دیابتی جلوگیری کند. همچنین استویا موجب افزایش هورمون "کورتیزول" می‌شود که در تنظیم فشار خون، سیستم ایمنی بدن و سوخت‌وساز مناسب قند، چربی و پروتئین در بدن نقش دارد. همچنین مصرف استویا به مدت طولانی می‌تواند از طریق افزایش سطح کورتیزول موجب کاهش فشار خون شود؛ به طوری که در افراد مبتلا به فشار خون با مصرف چای شیرین شده با برگ‌های خشک یا شکر تصفیه شده استویا به مدت دو روز، میزان فشار خون بدون عوارض جانبی کاهش می‌یابد.

مرادی همچنین یادآور شد: استویا علاوه بر مفید بودن برای افراد دیابتی و حتی درمان بیماری دیابت قادر است به بهبود برخی دیگر از بیماری‌ها هم کمک کند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که استویوزاید که مسوول مزه تلخ در برگ استویا است، موجب افزایش مرگ سلول‌های سرطانی می‌شود و سیستم‌هایی را که به رشد سلول‌های سرطان کمک می‌کنند نیز تضعیف می‌کند.

مجری طرح با اشاره به مطالعات جهانی بر روی گیاه استویا، افزود: بر اساس یافته‌های تیمی از محققان ژاپنی، شیرین‌کننده‌های استویا خصوصا استویوزاید خاصیت تضعیف‌کنندگی تومورها را دارند و قادر هستند سلول‌های سرطانی پوست را کنترل کنند. علاوه بر این، برگ‌های استویا دارای اثرات مفید دیگری از جمله وجود ترکیبات آنتی باکتریال، آنتی اکسیدان و ضد قارچی است که فعالیت آنتی‌اکسیدانی آن در کاهش ابتلا به سرطان موثر است.

مرادی با بیان اینکه درحال حاضر شـیرین‌کننـده طبیعی استویا از خارج وارد کشور مـی‌شـود، اظهار کرد: با توجـه بـه اهمیـت این شیرین‌کننده‌ها، پژوهشگاه  با راهبرد کارآمدسـازی اقدام بـه اجرای برنامـه افزایش عملکـرد اندام‌هـای هوایـی و ماده موثره اسـتویوزاید در گیاه اسـتویا کرده که از دستاوردهای آن کمـک بـه کاهش واردات شـیرین‌کننده‌های قـوی مصنوعی و جایگزینـی آنهـا با شـیرین‌کننده طبیعی بـدون کالری، کاهـش میـزان واردات شـکر بـا جایگزیـن کردن بخشـی از شـکر مصرفـی در صنایـع بـا شـیرین کننده اسـتویا، توسعه کشت گیاه جدید و افزایش درآمد کشاورزان و اشتغال‌زایی در بخش صنایع تبدیلی است.